Big brother

Wie zit er aan de andere kant van de lijn?

Je hebt een leuke website die je zelf elke dag even bezoekt, maar hoe zit het met je andere bezoekers? Zijn die er wel, hoeveel dan wel niet en welke pagina's bekijken zij en hoe lang?

In principe is een website eenrichtingsverkeer. Iemand vraagt een pagina op en de webserver serveert die pagina. Voor de webserver is elke aanvraag nieuw en elke afbeelding in een webpagina is ook een nieuwe aanvraag. Voor de webserver maakt het niet uit of één persoon 600 keer een pagina aanvraagt of 600 personen één keer een pagina aanvragen.

De webserver houdt echter wel een zogenaamd logbestand bij. In dat bestand worden alle aanvragen geregistreerd en daarbij zijn bijvoorbeeld de tijd, de opgevraagde pagina, waar de bezoeker vandaan kwam en het merk en type van de browser en besturingssysteem bekend. Door dit logbestand te analyseren kun je al heel wat te weten komen over je bezoekers. Het adres verteld iets over waar de bezoeker gevestigd is, de tijd tussen de verschillende aanvragen laat iets weten over hoe lang een pagina bekeken wordt en je kunt zien welke pagina's de meeste belangstelling hebben en waar bezoekers weer naar terugkeren.

Voordeel van bovenstaande methode is een cookievrije website zonder Big-Brother-achtige toestanden. Nadeel is dat op de server extra software geïnstalleerd moet worden.

Alternatief kan er een klein programmaatje met de webpagina's meegestuurd worden. Dit programma neemt contact op met een serviceprovider, er wordt een cookie geplaatst en vervolgens wordt bijgehouden wat een individuele bezoeker doet op de website. Het volgen van de bezoeker kan heel ver gaan, zelfs tot muisbewegingen en klikken toe.

Voor privacy gevoelige websites moet nagegaan worden of de serviceprovider zich wel houdt aan de regels met betrekking tot het volgen van individuele gebruikers.

Google Analytics is het bekendste voorbeeld. De dienst is in beginsel gratis (in ruil voor nog meer data). Google is gekoppeld aan Adsense en Adwords maar is zo uitgebreid dat het voor de eenvoudige gebruiker wel eens te veel kan zijn. Alternatieven: Clicky, Heap en Piwik

Iedereen kent de melding wel die op een website verschijnt waarin gevraagd of medegedeeld wordt cookies te accepteren. Bij niet accepteren zou de website niet goed kunnen functioneren. Is dat wel zo?

Cookies, welke zijn nodig of, zijn ze wel nodig?

Geen één website heeft cookies nodig om te functioneren, tenzij... de website wil weten of het nog steeds dezelfde persoon is die een volgende pagina opvraagt. En dat is bijvoorbeeld nodig na inloggen op een site. Anders zou je bij elke opgevraagde pagina telkens weer je gebruikersnaam en wachtwoord in moeten voeren. Dit zijn de zogenaamde functionele cookies. Je hoeft je bezoeker niet te informeren dat je dit soort cookies gebruikt.

Alle andere cookies worden gebruikt om bezoekers-statistieken op te stellen (analytische cookies) of om de bezoeker te volgen (tracking cookies). Alleen voor deze laatste soort dien je de bezoeker te informeren. Dit zijn ook de meest interessante cookies voor ondernemingen waarbij het verdienmodel gebaseerd is op het tonen van advertenties. Deze cookies worden meestal geplaatst door derden die advertentie netwerken beheren. Sommige websites plaatsen tientallen van dit soort cookies.

Let wel: sociale media knoppen (Facebook, Twitter etc) vallen ook onder de laatste soort. Dus ook dan de bezoeker informeren.

Gebruik sociale media knoppen (vind ik leuk, delen op ..., delen met...) is een eenvoudige methode om je website bekend te maken op Facebook, Twitter en meer. Weet wel dat elke knop een eigen cookie plaatst. Dit zijn zogenaamde tracking cookies en je moet je bezoeker dus duidelijk informeren daarover.

Er is de laatste tijd steeds meer kritiek op het gebruik van dit soort knoppen op informatieve websites over bijvoorbeeld medische of psychologische zaken. Weinig mensen weten dat deze knoppen de bezoekers altijd volgen, ook als er niet op geklikt wordt. Dit geldt natuurlijk tevens voor cookies verstopt in advertenties. In een aflevering van Zembla wordt uit de doeken gedaan hoe verzamelde data verkocht wordt aan onder andere verzekerings-maatschappijen.

Het is voor een gemiddelde WordPress cowboy veel te gemakkelijk om sociale media knoppen toe te voegen aan de site zonder na hoeven te denken over de consequenties.  Iets meer werk en je kunt ook een site maken mét leuke knoppen én waarbij de privacy beschermd wordt.

Ik ontvang veel spam, u waarschijnlijk ook. Momenteel is de helft van alle e-mail spam. Gelukkig is de hoeveelheid gedaald (in 2007 was het 90% van al het mailverkeer) maar dat kan alleen dankzij kostbare technische inspanningen.

Hoe kan ik een steentje bijdragen om minder spam te laten circuleren?

Publiceer geen e-mailadressen op het publieke deel van je website. Websites worden continu gescand op adressen. Eenmaal op zo'n lijst en je komt er nooit meer van af. Beste alternatief is een contactformulier. Maak daarbij de bezoeker wel duidelijk dat je het ingevulde e-mailadres zelf niet zult misbruiken. Wil je die drempel niet opwerpen dan kun je overwegen om het adres te coderen of een afbeelding van het adres te gebruiken.

Stuur bij aanmeldingen voor een nieuwsbrief eerst eenmalig een bevestigingsmail. Hiermee voorkom je dat anderen ongevraagd jouw adres opgeven. Meld anderen ook niet ongevraagd aan op een nieuwsbrief. Grootste gedeelte van de spam die ik nu nog steeds ontvang is begonnen omdat iemand anders mijn adres heeft doorgegeven aan een niet zo fijn marketingbureau.